طراحی مدل تحلیلی میدان آموزشِ کارآمد در ایران بر اساس رویکرد ساختارگرایی تکوینی پیر بوردیو

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

• فردین محمدی ¹
• محسن نوغانی ²

¹ استادیار گروه آموزشی علوم اجتماعی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

² دانشیار گروه آموزشی علوم اجتماعی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

10.22067/fedu.2025.89696.1365

چکیده

هدف اساسی تحقیق حاضر طراحی مدل میدان آموزش کارآمد در ایران بر اساس رویکرد ساختارگرایی تکوینی است.  در راستای دستیابی به این هدف نظریه­های آموزش و آموزش و توسعه با استفاده از روش مرور نظام­مند بررسی و مورد استنباط نظری قرار گرفتند. در نهایت بر اساس ویژگی­های استنباط شده، مدل میدان آموزش کارآمد طراحی شد. بر اساس این مدل، میدان آموزش در ایران  به لحاظ فرامیدانی، میدانی است که با سایر میدان­ها درهم­تنیدگی و ارتباط هماهنگ دارد و دارای استقلال نسبی است (به ویژه از میدان قدرت). به لحاظ درون میدانی نیز، میدانی است که از «تاریخ متمایزی» برخوردار است که این تاریخ بر شکل­گیری منطق میدان، عادتواره و سرمایه­ی کارگزاران آن اثرگذار بوده است. هدف میدان آموزش ارتقای سرمایه فرهنگی تجسم­یافته است و عادتواره نهادی عاملان اجتماعی میدان آموزش نیز، عادتواره آموزشی است. «معلمان» و «دانش­آموزان» کارگزاران اصلی میدان آموزش محسوب می­شوند. به طوری که معلمان در «میدان تولید» و دانش­آموزان در «میدان مصرف» حضور دارند و بر اساس و عادتواره، سرمایه و منطق خاص میدان آموزش در راستای دستیابی به میدان که همان کسب و ارتقای سرمایه فرهنگی تجسم­یافته به رقابت می­پردازند.

کلیدواژه‌ها

• بوردیو
• رویکرد ساختارگرایی تکوینی
• نظریه میدان
• میدان آموزش کارآمد

موضوعات

• مبانی تعلیم و تربیت

---