بازشناسی مفهوم «تربیت» در نظریه‌ی اعتباریات علامه طباطبایی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

• داود حسین پور صباغ ¹
• جمیله علم الهدی ²
• حسین سوزنچی ³

¹ مبانی اجتماعی و فلسفی تعلیم و تربیت، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران، تهران، ایران

² گروه علوم تربیتی دانشگاه شهید بهشتی. تهران ایران.

³ گروه فلسفه علوم اجتماعی دانشگاه باقرالعلوم

10.22067/fedu.2021.31395.0

چکیده

تکثر معانی تربیت در جوامع مختلف به‌عنوان چالشی برای دست‌یابی به وحدت مفهومی برای آن مطرح شده است. علامه طباطبایی در نظریه‌ی اعتباریات زمینه‌ی مناسبی برای تبیین تکثر اعتبارات اجتماعی به وجود آورده است. در این پژوهش سعی می‌شود با بسط نظریه اعتباریات، مفهوم «تربیت» به‌عنوان یکی از اعتباریات بعد از اجتماع تبیین گردد. بر این اساس «تربیت» در نتیجه شهود توأمان ضعف‌ها و استعدادها و بر اساس انگیزه محبت و رحمت و به‌منظور تضمین بقاء نوع، اعتبار می‌شود. در ادامه‌ی مقاله جهت تدقیق نسبت حقیقت و اعتبار در نظریه اعتباریات، چهار مفهومِ محل اعتبار، مبدأ اعتبار، وجه اعتبار و اثر اعتبار از یک دیگر تفکیک شده و بر اساس آن صورت‌بندی جدیدی از لغویت و عدم لغویت اعتباریات ارائه می‌شود. بدین ترتیب نسبت حقیقت و اعتبار در «تربیت» بر اساس مفاهیم چهارگانه فوق تبیین گردیده است. بر اساس این تحلیل، تربیت (به معنای اعتباری اجتماعی) مبتنی بر مشاهده تربیت تکوینی و انتقال ضرورت تکوینی موجود در آن، به رابطه‌ی دو انسانِ مختارِ معتبر است. بنابراین بر اساس مؤلفه‌های تربیت تکوینی می‌توان گفت، تربیت معنایی اعتباری است که در ظرف اجتماع در مورد فرآیندی که میان دو یا چند نفر در جریان است بکار‌ می‌رود که متضمن تحقق کمالاتی برای متربیان، دوسویه بودن، تدریجی بودن، غایت‌مندی و محوریت مودت و رحمت است.

کلیدواژه‌ها

• "تربیت"
• " نظریه اعتباریات"
• " علامه طباطبایی"

عنوان مقاله [English]

Recognizing the "education" In the Allameh Tabatabai's Etebariat theory

نویسندگان [English]

• davood hosainpoorsabbaq ¹
• jamile alamolhoda ²
• Hosein Souzanchi ³

¹ Department of Social and Philosophical Foundations of Education, Faculty of Psychology and Educational Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran

² Department of Educational Sciences, Shahid Beheshti University. Tehran Iran.

³ Department of Philosophy of Social Sciences, Baqer al-Uloom University

چکیده [English]

The plurality of definitions for “education” in different societies and cultures is considered as a challenge to acquire a unique and common understanding of education at the conceptual level. In this regard, in the “theory of etebariat”, Allameh Tabatabaie has provided an appropriate basis to elucidate the plurality of social agreements. In the present study, by extending his theory, we try to explain the concept of education as a post-social etebariat. As a result, education is considered as the outcome of perception of both talents and inabilities together which relies on affection and compassion for the assurance of the fellowmen survival. Then to find an accurate relation between the truth and etebariat in the theory, we make a distinction between the four concepts: position, origin, reason and effect of the etebariat. Based on this distinction and a new configuration for cancellation and non-cancellation of etebariat, we explain the relation in the context of education. According to this analysis, based on observation of creational education and transformation of the creational necessity contained therein, education is convention between autonomous people. Therefore education is a social convention for a process involving two or more people which ensures acquiring or developing some virtues and it is considered to be mutual, gradual, purposeful, and based on affection and compassion.

کلیدواژه‌ها [English]

• "Education"
• " Etebariat Theory"
• " Allameh Tabatabai"