طراحی مدل تحلیلی میدان آموزشِ کارآمد در ایران بر اساس رویکرد ساختارگرایی تکوینی پیر بوردیو

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

• فردین محمدی ¹
• محسن نوغانی ²

¹ استادیار گروه آموزشی علوم اجتماعی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

² دانشیار گروه آموزشی علوم اجتماعی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

10.22067/fedu.2025.89696.1365

چکیده

هدف اساسی تحقیق حاضر طراحی مدل میدان آموزش کارآمد در ایران بر اساس رویکرد ساختارگرایی تکوینی است.  در راستای دستیابی به این هدف نظریه­های آموزش و آموزش و توسعه با استفاده از روش مرور نظام­مند بررسی و مورد استنباط نظری قرار گرفتند. در نهایت بر اساس ویژگی­های استنباط شده، مدل میدان آموزش کارآمد طراحی شد. بر اساس این مدل، میدان آموزش در ایران  به لحاظ فرامیدانی، میدانی است که با سایر میدان­ها درهم­تنیدگی و ارتباط هماهنگ دارد و دارای استقلال نسبی است (به ویژه از میدان قدرت). به لحاظ درون میدانی نیز، میدانی است که از «تاریخ متمایزی» برخوردار است که این تاریخ بر شکل­گیری منطق میدان، عادتواره و سرمایه­ی کارگزاران آن اثرگذار بوده است. هدف میدان آموزش ارتقای سرمایه فرهنگی تجسم­یافته است و عادتواره نهادی عاملان اجتماعی میدان آموزش نیز، عادتواره آموزشی است. «معلمان» و «دانش­آموزان» کارگزاران اصلی میدان آموزش محسوب می­شوند. به طوری که معلمان در «میدان تولید» و دانش­آموزان در «میدان مصرف» حضور دارند و بر اساس و عادتواره، سرمایه و منطق خاص میدان آموزش در راستای دستیابی به میدان که همان کسب و ارتقای سرمایه فرهنگی تجسم­یافته به رقابت می­پردازند.

کلیدواژه‌ها

• بوردیو
• رویکرد ساختارگرایی تکوینی
• نظریه میدان
• میدان آموزش کارآمد

موضوعات

• مبانی تعلیم و تربیت

---

مراجع

Aghazadeh, A. (2003). History of education in Iran. tehran: Arasbaran.

Ahmad, I., Ali, A., Khan, I., & Khan, F. A. (2014). Critical Analysis of the Problems of Education in Pakistan: Possible Solutions. International Journal of Evaluation and Research in Education, 3(2), 79-84, . doi: 10.11591/ijere.v3i2.1805.

Anderson, A. (1971). Modernization in education. In Weiner, M: A few words on understanding the dynamism of growth, (T. (M. Rahmatollah et al, Trans.  Vol. 1). Tehran: Franklin Publishing Institution.

Bonnewitz, P. (2011). Premeres Lecons sur la Sociology de Pierre Bourdieu. Tehran, Agah.(Persian)

Bottero, W., & Crossley, N. (2011). Worlds, fields and networks: Becker, Bourdieu and the structures of social relations. Cultural sociology, 5(1), 99-119. https://doi.org/10.1177/1749975510389726.

Bourdieu, P. (1996). Jāme'ešenāsi va adabiyāt; Āmuzeš-e ātefi-ye Flaubert [Sociology of literature](Y. Abazary, Trans.). Journal of Arghanun, 3, 76-112.. https://www.sid.ir/paper/443473/fa.

Bourdieu, P. (2007). Science of science & reflivity,(Translator: Yahya Emami), Tehran, Country scienctefic invastigatins center(Persian).

Bourdieu, P. (2014). Lecon Sur La Lecon (N. Fakohi, Trans.). Nashre Ney.

Bourdieu, P. (2016). Raisons pratiques. Sur la théorie de l'action: Média Diffusion.

Bourdieu, P. (2018). Distinction a social critique of the judgement of taste. In Inequality (pp. 287-318): Routledge.

Carnoy, M. (1974). Education as Cultural Imperialism. David McKay Company.

Coombs, F. (1993). The global crisis of education, its perspective since the eighties (T. A. Farideh, Trans.). Tehran: Research Institute of Humanities and Cultural Studies.

Drucker, p. F. (1994). Society after capitalism (T. T. Mahmood, Trans.). Tehran: resa institution.

Grenfell, M. (2014). Pierre Bourdieu: key concepts: Routledge.

Griffin, K., & McKinley, T. (1992). Towards a human development strategy. UNDP-HDRO Occasional Papers(1992/2)

Harrison, P. (1998). The future of the third world. (T. T. Mahmood, Trans.). Tehran: resa institution.

Heise, T., & Tudor, A. (2007). Constructing (Film) art: Bourdieu's field model in a comparative context. Cultural sociology, 1(2), 165-187.. doi: 10.1177/1749975507078186

Herd, N. (2013). Bourdieu and the fields of art in Australia: On the functioning of art worlds. Journal of Sociology, 49(2-3), 373-384. doi: 10.1177/1440783313481553.

Idakwoji, S. (2016). Issues of the teacher and improved educational achievement in Nigerian schools. Education Research Journal, 6(2), 49-57. https://scholar.google.com/scholar?cluster=1424935817816241186&hl=en&oi=scholarr

Ike, P. (2017). Problems and prospects of secondary education in Nigeria. International Journal of Education and Evaluation, 3(1), 44-51 https://ijee.io/get/IJEE/VOL.%203%20NO.%201%202017/PROBLEMS%20AND%20PROSPECTS.pdf .

Inkeles, A. (1971). Modernization of human. In           the dynamism of growth. tehran: Franklin Publishing Institution.

Kitchin, P. J., & Howe, P. D. (2013). How can the social theory of Pierre Bourdieu assist sport management research? Sport management review, 16(2), 123-134. https://doi.org/10.1016/j.smr.2012.09.003.  

Kloot, B. (2009). Exploring the value of Bourdieu's framework in the context of institutional change. Studies in higher education, 34(4), 469-481. doi: 10.1080/03075070902772034.

Kloot, B. C. (2015). A historical analysis of academic development using the theoretical lens of Pierre Bourdieu. British journal of sociology of education, 36(6), 958-975.doi: 10.1080/01425692.2013.868785.

Lash, S. (2014). Sociology of postmodernism: Routledge.

Levien, M. (2015). Social capital as obstacle to development: Brokering land, norms, and trust in rural India. World Development, 74, 77-92. https://doi.org/10.1016/j.worlddev.2015.04.012.

Littell, J. H. (2008). Systematic reviews and meta-analysis (Vol. 202): Oxford University Press.

Malasis, L. (1988). The world of the village; Training and development. Birjand: Higher education complex.

Martin, J. L. (2003). What is field theory? American journal of sociology, 109(1), 1-49.doi/abs/10.1086/375201.https://www.journals.uchicago.edu/doi/pdf/10.1086/375201.

Mayer, P. (2009). Guidelines for writing a Review Article. Zurich-Basel Plant Science Center, 82, 443-446 https://www.google.com/url?sa=t&source=web&rct=j&opi=89978449&url=https://www.researchgate.net/profile/Ljubomir-Jacic/post/How-to-write-a-review-paper/attachment/5f436e68ce377e00016ec4a0/AS%253A927961607835648%25401598254696106/download/guidelines_review_article.pdf&ved=2ahUKEwiy6oCczYSMAxXBS_EDHYv0NNgQFnoECBYQAQ&usg=AOvVaw3bIcZChd85TVtADPuUOG7h.

Muricho, W. P., & Chang’ach, J. K. (2013). Education reforms in Kenya for Innovation International Journal of Humanities and Social Sciences, 3(9), 123-156.. https://scholar.google.com/scholar?hl=en&as_sdt=0%2C5&q=Muricho%2C+W.+P.%2C+%26+Chang%E2%80%99ach%2C+J.+K.+%282013%29.+Education+reforms+in+Kenya+for+Innovation+International+Journal+of+Humanities+and+Social+Sciences%2C+3%289%29%2C+123-156&btnG=.

Odia, L. O., & Omofonmwan, S. (2007). Educational system in Nigeria problems and prospects. Journal of social sciences, 14(1), 86-85 https://scholar.google.com/scholar?hl=en&as_sdt=0%2C5&q=Odia%2C+L.+O.%2C+%26+Omofonmwan%2C+S.+%282007%29.+Educational+system+in+Nigeria+problems+and+prospects.+Journal+of+social+sciences%2C+14%281%29%2C+86-85&btnG=.

Parastesh, S. (2012). The narrative of pure destruction; Bourdieuian analysis of the blind owl in Iran's literary field, . Tehran, Iran: Sales.

Rashid, K., & Mukhtar, S. (2012). Education in Pakistan: Problems and their solutions. International journal of academic research in business and social sciences, 2(11), 332 https://scholar.google.com/scholar?hl=en&as_sdt=0%2C5&q=Rashid%2C+K.%2C+%26+Mukhtar%2C+S.+%282012%29.+Education+in+Pakistan%3A+Problems+and+their+solutions.+International+journal+of+academic+research+in+business+and+social+sciences%2C+2%2811%29%2C+332.+&btnG=.

Revolution, S. C. f. C. (2011). Supreme Council for Cultural Revolution. Tehran: Naghshonegar.

Richardson, J. G. (1986). Handbook of Theory and Research for the Sociology of Education. (No Title)

Savage, M., & Silva, E. B. (2013). Field analysis in cultural sociology. Cultural sociology, 7(2), 111-126. doi.org/10.1177/1749975512473992

Todaro, M. (1988). Economic development in the third world (T. F. Gholamali Frajadi, Trans.). Tehran: Baztab.

Yousefi, M. R. (2014). Challenges of the educational system of Iran and solutions to address these challenges. Indian Journal of Fundamental and Applied Life Sciences4, 4(1), 228-236.  https://www.cibtech.org/sp.ed/jls/2014/01/00(27).pdf