پژوهش نامه مبانی تعلیم و تربیت

1. واکاوی اشکال خلاقیت دانشگاهی و بسط مدل دانشگاه خلاق

سید هدایت اله داورپناه؛ رضا هویدا؛ رونالد بارنت؛ عبدالرسول جمشیدیان

دوره 10، شماره 2 ، پاییز و زمستان 1399، صفحه 5-27

http://dx.doi.org/10.22067/fedu.2021.31362.0

چکیده

هدف اصلی این پژوهش، واکاوی اشکال خلاقیت دانشگاهی و بسط مدل دانشگاه خلاق بوده است. برای دست‌یابی به این هدف از دو روش مرور نظام‌مند و بسط مفهومی بهره گرفته شد. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که طبق دیدگاه بارنت (2020) ایده خلاقیت دست‌کم در پنج سطح از دانشگاه مؤثر است و تنها زمانی به‌طور کامل محقق می‌شود که هر پنج سطح تحقق یابد. این پنج ... بیشتر

2. تأملی درباره روایت‌های فرهنگی اثرگذار بر آموزش عالی ایران: تلفیق یا التقاط

حجت صفارحیدری

دوره 10، شماره 2 ، پاییز و زمستان 1399، صفحه 28-45

http://dx.doi.org/10.22067/fedu.2021.31670.0

چکیده

هدف اصلی این مقاله بررسی تعارضات میان روایتهای تأثیرگذار بر آموزش عالی ایران است که در چند دهه اخیر، سیاستهای فرهنگی را تحت تأثیر قرار داده است. سیاستهای فرهنگی در دانشگاههای ایران دستکم تحت تأثیر سه نوع روایت استعلایی-دینی، ایدئولوژیک و بازاری بوده است. تلاش برای تلفیق این روایتهای سهگانه، به‌خوبی در دو سند «تحول ... بیشتر

3. فهم زیباشناسانه از ماهیت علم و پیامد‌های آن برای تربیت علمی

موسی توماج ایری؛ محمود مهرمحمدی

دوره 10، شماره 2 ، پاییز و زمستان 1399، صفحه 46-66

http://dx.doi.org/10.22067/fedu.2021.31678.0

چکیده

هدف اصلی این مقاله بررسی وجوه زیباشناختی علوم طبیعی برای دستیابی به فهمی زیباشناسانه از ماهیت علم و پیامدهای آن برای آموزش علوم و تربیت علمی است. برای این منظور با استفاده از روشهای تحلیلی و استنتاجی، پس از بررسی مؤلفه‌های توافقی ماهیت علم مبتنی بر یافته‌‌های لدرمن و همکاران، به بررسی وجوه زیباشناختی مؤلفه‌های توافقی ماهیت ... بیشتر

4. تعلیم و تربیت در آیینه ژئوفیلوسوفی به مثابه رویکردی نوین در فلسفه ورزی

صادق مرادی؛ سید مهدی سجادی؛ علیرضا صادق زاده قمصری؛ آرش حیدری

دوره 10، شماره 2 ، پاییز و زمستان 1399، صفحه 67-89

http://dx.doi.org/10.22067/fedu.2021.31283.0

چکیده

هدف اصلی این پژوهش تبیین تعلیم و تربیت در آیینه ژئوفیلوسوفی به مثابه رویکردی نوین در فلسفهورزی است. برای دستیابی به این هدف از روش تحلیل مفهومی و استنتاجی بهره گرفته شد. تعریف متفاوت دلوز از فلسفه به مثابه «هنر صورتبخشی، ابداع و ساخت مفاهیم» محور مجموعهای از تحولات در حوزه‌های گوناگون هستی‌شناسی و معرفت‌شناسی شد که ... بیشتر

5. وحدت اندراجی عقل و دین و الهام بخشی‌های آن برای تربیت‌دینی

خسرو باقری؛ نرگس سادات سجادیه؛ محمد خدایاری فرد؛ آزاد محمدی؛ عبدالرحیم گواهی؛ سعید اکبری زرادخانه

دوره 10، شماره 2 ، پاییز و زمستان 1399، صفحه 90-117

http://dx.doi.org/10.22067/fedu.2021.30914.0

چکیده

رابطه عقل و دین، موضوعی بحث‌برانگیز در عرصه همه ادیان بوده و نتایج آن نه‌تنها در حوزه اندیشه بلکه در ساحت حیات جمعی بشر نیز خطیر بوده است. در این مقاله، رابطه عقل و دین در نگرش اسلامی موردبحث قرارگرفته است. دو رویکرد عمده در این زمینه، تحت عناوین عقل‌گرایی حداکثری و عقل‌گرایی حداقلی (ایمانگرایی)، موردبررسی و نقد قرارگرفته‌اند. ... بیشتر

6. بازشناسی مفهوم «تربیت» در نظریه‌ی اعتباریات علامه طباطبایی (ره)

داود حسین پور صباغ؛ جمیله علم الهدی؛ حسین سوزنچی

دوره 10، شماره 2 ، پاییز و زمستان 1399، صفحه 118-139

http://dx.doi.org/10.22067/fedu.2021.31395.0

چکیده

تکثر معانی تربیت در جوامع مختلف به‌عنوان چالشی برای دست‌یابی به وحدت مفهومی برای آن مطرح شده است. علامه طباطبایی در نظریه‌ی اعتباریات، زمینه‌ مناسبی برای تبیین تکثر اعتبارات اجتماعی به وجود آورده است. در این پژوهش سعی می‌شود با بسط نظریه اعتباریات، مفهوم «تربیت» به‌عنوان یکی از اعتباریات بعد از اجتماع تبیین شود. بر این اساس ... بیشتر تکثر معانی تربیت در جوامع مختلف به‌عنوان چالشی برای دست‌یابی به وحدت مفهومی برای آن مطرح شده است. علامه طباطبایی در نظریه‌ی اعتباریات، زمینه‌ مناسبی برای تبیین تکثر اعتبارات اجتماعی به وجود آورده است. در این پژوهش سعی می‌شود با بسط نظریه اعتباریات، مفهوم «تربیت» به‌عنوان یکی از اعتباریات بعد از اجتماع تبیین شود. بر این اساس «تربیت» در نتیجه شهود توأمان ضعف‌ها و استعدادها و بر اساس انگیزه محبت و رحمت و به‌منظور تضمین بقاء نوع، اعتبار می‌شود. در ادامه‌ مقاله جهت تدقیق نسبت حقیقت و اعتبار در نظریه اعتباریات، چهار مفهومِ «محل اعتبار»، «مبدأ اعتبار»، «وجه اعتبار» و «اثر اعتبار» از یکدیگر تفکیک شده و بر اساس آن صورت‌بندی جدیدی از «لغویت» و «عدم لغویت» اعتباریات ارائه می‌شود. بدین ترتیب نسبت حقیقت و اعتبار در «تربیت» بر اساس مفاهیم چهارگانه فوق تبیین شده است. بر اساس این تحلیل، تربیت (به معنای اعتباری اجتماعی) مبتنی بر مشاهده تربیت تکوینی و انتقال ضرورت تکوینی موجود در آن، به رابطه‌ی دو انسانِ مختارِ معتبر است. بنابراین بر اساس مؤلفه‌های تربیت تکوینی می‌توان گفت، تربیت معنایی اعتباری است که در ظرف اجتماع در مورد فرآیندی که میان دو یا چند نفر در جریان است بکار‌ می‌رود که متضمن تحقق کمالاتی برای متربیان، دوسویه بودن، تدریجی بودن، غایت‌مندی و محوریت مودت و رحمت است.

7. معرفت شناسی فضیلت محور، مولّد دیدگاهی نو در برنامه درسی

اعظم زرقانی؛ سعیده فخار نوغانی

دوره 10، شماره 2 ، پاییز و زمستان 1399، صفحه 140-160

http://dx.doi.org/10.22067/fedu.2021.31142.0

چکیده

هدف اصلی این پژوهش، بررسی دلالتها یا کارکردهای نظریه معرفتشناسی فضیلت محور در حوزه مطالعاتی برنامه‌درسی- به ویژه حوزهی فرعیتر آن یعنی نظریههای هنجاری- است. برای دستیابی به این هدف ابتدا نظریه معرفتشناسی فضیلتمحور با قرائت مسئولیتمحوری و با تاکید بر نظرات لیندا زگزبسکی، تشریح شد و سپس به استنتاج تأثیرات ... بیشتر هدف اصلی این پژوهش، بررسی دلالتها یا کارکردهای نظریه معرفتشناسی فضیلت محور در حوزه مطالعاتی برنامه‌درسی- به ویژه حوزهی فرعیتر آن یعنی نظریههای هنجاری- است. برای دستیابی به این هدف ابتدا نظریه معرفتشناسی فضیلتمحور با قرائت مسئولیتمحوری و با تاکید بر نظرات لیندا زگزبسکی، تشریح شد و سپس به استنتاج تأثیرات این نظریه بر چهار عنصر اساسی در تولید و تدوین برنامهدرسی یعنی هدف، محتوا، روشهای یاددهی- یادگیری و ارزشیابی پرداخته شد. یافتههای به‌دست‌آمده بیانگر آن است که تحت تأثیر نظریه معرفتشناسی فضیلت محور، هدف برنامه‌ی‌درسی بر فهم مطالب متمرکز شده، محتوا، ترکیبی از محتوای دیسیپلینی و فضائل عقلانی خواهد بود، معلمان با انگیزه بخشی، پرسشگری و هدایتگری و یادگیرندگان با قبول مسئولیت در یادگیری خود و استفاده از تفکر انتقادی، ایفای نقش میکنند. در ارزشیابی نیز با توجه به اهداف از دو نوع فرایندی و پایانی استفاده خواهد شد. همچنین نظریه معرفتشناسی فضیلت محور از قابلیت تولید نظریهای هنجاری یا دیدگاهی نو در حوزه مطالعاتی برنامه‌درسی برخوردار است. این نتیجه از بررسی تفاوتهای بین دیدگاه برنامهدرسی مبتنی بر نظریه معرفتشناسی فضیلتمحور با سایر دیدگاههای موجود در حوزه مطالعاتی برنامهدرسی به دست آمد.

1. بررسی رابطة میزان مشارکت فعال دانش‌آموزان در جریان تدریس با پیشرفت تحصیلی

فیروز محمودی؛ اسکندر فتحی آذر؛ رجب اسفندیاری

دوره 010، شماره 3 ، پاییز و زمستان 1388

http://dx.doi.org/10.22067/fe.v10i3.2360

چکیده

مشارکت فعال دانش‌آموزان در فرایند یاددهی و یادگیری یکی از مباحث اساسی است که توجه بسیاری از محققان را به خود جلب کرده است، چون مشارکت فعال دانش‌آموز در فرایند تدریس موجب درگیری ذهنی آنها و افزایش میزان یادگیری می شود. در این تحقیق میزان گفتار معلم و دانش‌آموز بر اساس سیستم تحلیل ارتباط کلامی فلندرز مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است، ... بیشتر

2. مبانی فلسفی و روان شناختی تعلیم و تربیت: بررسی تطبیقی دیدگاه های سهروردی و هوسرل

خسرو باقری نوع پرست؛ محمد زهیر باقری نوع پرست

دوره 1، شماره 2 ، پاییز و زمستان 1390

http://dx.doi.org/10.22067/fe.v1i2.9568

چکیده

اصول و روش‌هایی که در تعلیم و تربیت مورد استفاده قرار می‌گیرند، از مبانی مختلفی سرچشمه می‌گیرند. هدف این مقاله آن است که مبانی فلسفی و روان شناختی تعلیم و تربیت، بر اساس دو دیدگاه مشابه در شرق و غرب مورد بررسی قرار گیرد: فلسفه اشراقی شهاب‌الدین سهروردی و فلسفه پدیدار شناختی ادموند هوسرل. سوال‌های پژوهش ناظر به تعیین مبانی فلسفی ... بیشتر اصول و روش‌هایی که در تعلیم و تربیت مورد استفاده قرار می‌گیرند، از مبانی مختلفی سرچشمه می‌گیرند. هدف این مقاله آن است که مبانی فلسفی و روان شناختی تعلیم و تربیت، بر اساس دو دیدگاه مشابه در شرق و غرب مورد بررسی قرار گیرد: فلسفه اشراقی شهاب‌الدین سهروردی و فلسفه پدیدار شناختی ادموند هوسرل. سوال‌های پژوهش ناظر به تعیین مبانی فلسفی و روان شناختی تعلیم و تربیت از دیدگاه هر دو فیلسوف و مقایسه آنها از حیث مشابهت و تفاوت‌هاست. در مبنای فلسفی هوسرل، پدیدارشناسی جایگاه اساسی دارد و در آن دو گام اساسی مطرح است. در مرحله نخست، تاکید بر توصیف تجربه‌های آدمی و در مرحله دوم، نظر بر کاهش دادن تجربه‌های زیسته است. در مبنای روان شناختی، به جای درون بینی تاکید بر تأمل است. در مبنای فلسفی و معرفت شناختی سهروردی، علم حضوری جایگاه ویژه دارد. در مبنای روان شناختی، درون بینی از اهمیت به سزایی برخوردار است. در مقایسه سهروردی و هوسرل این نکته قابل توجه است که هر دو فیلسوف به نحو اساسی تحت تأثیر افلاطون قرار دارند و هر دو از عینیت گرایی دور می‌شوند. در خصوص تفاوت‌ها باید اشاره کرد که در معرفت شناسی، هوسرل در حیطه علم حصولی و سهروردی در عرصه علم حضوری سخن می‌گوید. در مبنای روان شناختی، هوسرل بر تأمل و سهروردی بر درون بینی تاکید می‌ورزند. چنین مبناهایی، تعلیم و تربیت در دیدگاه هر دو فیلسوف را به سوی نوعی شهودگرایی سوق خواهد داد. واژه های کلیدی: پدیدار شناسی، علم حضوری، روان شناسی اشراقی، روان شناسی پدیدار شناسی، مبانی‌تربیتی‌اشراقی، پدیدار شناختی

3. واکاوی اشکال خلاقیت دانشگاهی و بسط مدل دانشگاه خلاق

سید هدایت اله داورپناه؛ رضا هویدا؛ رونالد بارنت؛ عبدالرسول جمشیدیان

دوره 10، شماره 2 ، پاییز و زمستان 1399، ، صفحه 5-27

http://dx.doi.org/10.22067/fedu.2021.31362.0

چکیده

4. رویکردهای عدالت آموزشی (نگاهی به جایگاه عدالت آموزشی در سند تحول بنیادین نظام آموزش و پرورش ایران)

حجت صفارحیدری؛ رزا حسین نژاد

دوره 4، شماره 1 ، بهار و تابستان 1393، ، صفحه 49-72

http://dx.doi.org/10.22067/fe.v4i1.23696

چکیده

هدف اصلی این پژوهش، بررسی امکان و یا امتناع تحقق عدالت آموزشی در سند تحول بنیادین نظام آموزش و پرورش ایران است. برای دستیابی به این هدف از روش تحلیلی و انتقادی بهره گرفته شد. بنابراین، با نظر به رویکردهای عدالت آموزشی (آرمان‌گرا، لیبرالیستی، مارکسیستی، فمینیستی و نژادی، پسامدرن و وجودی) سند تحول بنیادین نظام آموزشی ایران مورد نقد ... بیشتر

5. اصول و روش‌های تربیت اجتماعی مبتنی بر نظریه کنش ارتباطی هابرماس

آزاد محمدی؛ خسرو باقری نوع پرست؛ فاطمه زیباکلام

دوره 4، شماره 2 ، پاییز و زمستان 1393، ، صفحه 5-28

http://dx.doi.org/10.22067/fe.v4i2.30243

چکیده

هدف اصلی این پژوهش، بررسی مبانی گفتگو از نظر هابرماس و تعیین اصول و روش‌های تربیت اجتماعی متناظر با این مبانی می‌باشد. برای دستیابی به این هدف از روش پژوهش تحلیل مفهومی پیش رونده بهره گرفته شد. در این پژوهش با بررسی مبانی نظری و تشریح و توضیح نظریه انتقادی و تحلیل نظریه کنش ارتباطی هابرماس یازده اصل تربیتی و سیزده روش تربیتی به دست ... بیشتر

1. از پذیرش تا شورش؛ نگاهی واسازانه بر سیاست های اقتباس آموزشی در ایران معاصر

علی وحدتی دانشمند؛ شهین ایروانی؛ خسرو باقری نوع پرست

مقالات آماده انتشار، اصلاح شده برای چاپ، انتشار آنلاین از تاریخ 20 دی 1400

http://dx.doi.org/10.22067/fedu.2021.70030.1039

چکیده

هدف اصلی این پژوهش، بررسی و نقد دو سیاست رقیب در جریان اقتباس آموزشی در ایران معاصر یعنی پذیرش سراسری غرب و شورش بر ضد آن با تکیه بر مساله هویت است. در سیاست نخست، آرای آخوندزاده و ملکم خان و در سیاست دوم آرای شریعتی، آل احمد و اسناد رسمی تحول در نظام آموزشی بعد از انقلاب اسلامی مورد تاکید قرار گرفته اند. همچنین در نقد این سیاست ها و آشکار ... بیشتر

مشاهده مقاله

2. «استعداد برتر» از مناقشه در نظر تا آشفتگی در عمل؛ چرخشی در سیاست‌های استعدادیابی و استعدادبانی

نرگس سادات سجادیه؛ امیر بادپا

مقالات آماده انتشار، اصلاح شده برای چاپ، انتشار آنلاین از تاریخ 26 دی 1400

http://dx.doi.org/10.22067/fedu.2022.69216.1030

چکیده

مفهوم "استعداد برتر" از دیرباز یکی از دغدغه‌های اندیشمندان تربیتی بوده و در قرن بیستم، جریانی قوی در روانشناسی به راه انداخته است. در این میان، برخی کشورهای در حال توسعه چون ایران به دلیل دغدغه‌های توسعه‌ای، توجهی ویژه به آن داشته و سیاست‌های مختلفی در راستای استعدادیابی و استعدادبانی، طراحی کرده و به اجرا گذاشته‌اند. نوشتار حاضر ... بیشتر مفهوم "استعداد برتر" از دیرباز یکی از دغدغه‌های اندیشمندان تربیتی بوده و در قرن بیستم، جریانی قوی در روانشناسی به راه انداخته است. در این میان، برخی کشورهای در حال توسعه چون ایران به دلیل دغدغه‌های توسعه‌ای، توجهی ویژه به آن داشته و سیاست‌های مختلفی در راستای استعدادیابی و استعدادبانی، طراحی کرده و به اجرا گذاشته‌اند. نوشتار حاضر از منظری فلسفی-تربیتی و با رویکرد تحلیلی به ارزیابی این مفهوم می‌پردازد و در گام بعد، دشواری‌های پیش روی اقدام‌های عملی ناظر بر آن را مورد ارزیابی قرار می‌دهد. در گام نهایی نیز با رویکرد استنباطی و استنتاج ضمنی، چرخش‌هایی در سیاست‌های استعدادیابی و استعدادبانی پیشنهاد شده‌اند. چالش‌های چهارگانه نظری چون ابهام در مفهوم برتری، چالش در مفهوم ارزشمندی و سودمندی، مفهوم استعداد برتر در مقام ایدئولوژی سلطه در آموزش و نیز استعداد برتر، توهم ناشی از خودشیفتگی انسان مدرن، در عرصه نظر، این مفهوم را تهدید می‌کنند. از سوی دیگر در عرصه عمل، دوگانه هایی چون ذاتی/اکتسابی، بالقوه/بالفعل، دفعی/تدریجی قضاوت‌های تربیتی در باب استعداد برتر را دچار ابهام می‌سازد. با نظر به این منظومه چالش‌های نظری و عملی، مطلوبیت سیاست‌های استعدادیابی و استعدادبانی با چالش جدی مواجه است. در پایان چرخش‌هایی پنج‌گانه در این سیاست‌ها پیشنهاد شده است. مواردی چون چرخش از تمرکز بر نظام رسمی به فعال شدن نظام نیمه‌رسمی و غیررسمی تربیت، چرخش از انگاره‌های محدود و تک‌گزینه‌ای به سوی انگاره‌های تنوع‌گرا و چرخش از ارزشیابی‌های بیرونی و تک روایتی به ارزشیابی‌های درونی و چندمنظری از جمله این چرخش‌ها هستند.

مشاهده مقاله

3. بررسی فلسفه و اندیشه های تربیتی برنارد استیگلر؛ از ذاتِ فناورانه انسان تا پرولتاریای نوین

روح اله مظفری پور

مقالات آماده انتشار، اصلاح شده برای چاپ، انتشار آنلاین از تاریخ 25 دی 1400

http://dx.doi.org/10.22067/fedu.2022.69684.1035

چکیده

هدف اصلی این پژوهش، معرفی، بررسی و تحلیل اندیشه های فلسفی و تربیتی برنارد استیگلر، فیلسوف معاصر فناوری است. استیگلر با استناد به یافته های لری گوران، انسان شناس فرانسوی، مدعی است که تکامل انسان از طریق ابزار و فناوری صورت گرفته است و در واقع به واسطه استفاده از ابزار، مغز انسان تکامل یافته و بشر به شکل امروزی درآمده است. ار نظر استیگلر، ... بیشتر هدف اصلی این پژوهش، معرفی، بررسی و تحلیل اندیشه های فلسفی و تربیتی برنارد استیگلر، فیلسوف معاصر فناوری است. استیگلر با استناد به یافته های لری گوران، انسان شناس فرانسوی، مدعی است که تکامل انسان از طریق ابزار و فناوری صورت گرفته است و در واقع به واسطه استفاده از ابزار، مغز انسان تکامل یافته و بشر به شکل امروزی درآمده است. ار نظر استیگلر، فناوری ها به صورت یادسپاری اپی فیلوژنتیک به نسل های بعدی منتقل شده و زمینه تکامل و پیشرفت انسان را فراهم می کنند. از نظر استیگلر فناوریهای دیجیتال امروز به خاطر تضعیف مهارتهای زندگی، نوعی پرولتاریا را ایجاد می کنند. همچنین استیگلر معتقد است فناوری های دیجیتال «توجه» جوانان و نوجوانان را دچار تخریب می کنند و این فناوری ها حتی در مغز جوانان و نوع تفکر آنها، تغییر ایجاد می کنند. او همچنین توجه عمیق و بیش توجهی را مورد مطالعه قرار داده است. نتایج حاصل از این پژوهش اینکه با توجه به فلسفه استیگلر، توجه به فناوری در مورد مبانی انسان شناسی تربیت می تواند حائز اهمیت باشد. بیش توجهی می تواند در آموزش مجازی که امروزه با آن سرو کار داریم اتفاق بیفتد. با توجه به اندیشه های استیگلر، پرولتاریاسازی را در تعلیم و تربیت امروزی به ویژه هر نوع آموزش که حالت تجاری به خود می گیرد می توان مشاهده کرد. با نظر به تخریب توجه در دنیای امروز، لازم است مهارتهای لازم در مورد چگونگی مدیریت و کنترل «توجه» در تعلیم و تربیت مورد تامل قرار گیرد.

مشاهده مقاله

4. "همه روان‌انگاری" تامس نیگل به‌عنوان مبنایی برای رویکرد "عصب-تربیت"

فریدون شکیبانیا؛ پروانه ولوی؛ مسعود صفایی مقدم؛ خسرو باقری نوع پرست

مقالات آماده انتشار، اصلاح شده برای چاپ، انتشار آنلاین از تاریخ 16 مرداد 1400

http://dx.doi.org/10.22067/fedu.2021.68378.1017

چکیده

این پژوهش به بررسی دیدگاه تامس نیگل درباره‌ی همه روان‌انگاری می‌پردازد تا معلوم دارد که آیا این رویکرد در مقایسه با رویکردهای فیزیکالیستی مبنای مناسب‌تری برای رویکرد عصب-تربیت است یا خیر. در این پژوهش از روش توصیفی - تحلیلی استفاده شده است. مبنای فیزیکالیستی رویکرد عصب-تربیت به جای حل مسأله رابطه ذهن و بدن و همچنین تبیین حالات ذهنی، ... بیشتر این پژوهش به بررسی دیدگاه تامس نیگل درباره‌ی همه روان‌انگاری می‌پردازد تا معلوم دارد که آیا این رویکرد در مقایسه با رویکردهای فیزیکالیستی مبنای مناسب‌تری برای رویکرد عصب-تربیت است یا خیر. در این پژوهش از روش توصیفی - تحلیلی استفاده شده است. مبنای فیزیکالیستی رویکرد عصب-تربیت به جای حل مسأله رابطه ذهن و بدن و همچنین تبیین حالات ذهنی، با طرح دیدگاه‌های حذف‌گرایانه و تقلیل‌گرایانه و حذف صورت مسأله و بدون توجه به ویژگی‌های پدیداری و اول شخص ذهن (با حذف یا تقلیل آگاهی پدیداری به رخدادها و فرایندهای مغزی) از منظر عینی و سوم شخص به حالات ذهنی نظر می‌کند. نیگل تصور بیرونی/عینی از جهان را ناتمام می‌داند و به‌منظور پر کردن شکاف تبیینی ذهن و بدن، و تبیین خاستگاه آگاهی و عقل، «همه روان‌انگاری» را پیش‌فرض می‌گیرد. رویکرد همه روان‌انگاری تامس نیگل در مقایسه با رویکردهای فیزیکالیستی، برای حوزه کلی تعلیم و تربیت، و بخصوص برای حوزه ویژه یاددهی-یادگیری، از جهت توجه به کلَیت وجود آدمی و ذهنیت و عینیت درهم تنیده‌، مناسب‌تر می‌باشد. با این همه، از آنجایی که همه روان‌انگاری نیگل در مواجهه با مسأله ترکیب تبییین مناسب به دست نداده است، نمی‌تواند یک راه‌حلِ فاقد اشکال در تبیین علیَت ذهنی و آگاهی باشد و در نتیجه رابطه ذهن و بدن همچنان به‌عنوان یک مسأله سخت گشوده باقی می‌ماند.

مشاهده مقاله

5. یادگیری تحلیل ریاضیاتی مبتنی بر تلفیق تحلیل فلسفی و یافته های علوم اعصاب شناختی پیرامون ریاضیات نمادین

اعظم طاهرخانی؛ سعید ضرغامی همراه؛ حسن عشایری؛ یحیی قائدی

مقالات آماده انتشار، اصلاح شده برای چاپ، انتشار آنلاین از تاریخ 25 دی 1400

http://dx.doi.org/10.22067/fedu.2022.67302.0

چکیده

هدف اصلی این پژوهش تبیین یادگیری تحلیل ریاضیاتی مبتنی بر تلفیق تحلیل فلسفی و یافته های علوم اعصاب شناختی است. بدین منظور یادگیری تحلیل ریاضیاتی، به عنوان یکی از جنبه های تفکر ریاضیاتی، مبتنی بر یادگیری نمادهای عددی در کودکان با بهره‌گیری از روش عصب-فلسفی بررسی گردیده است. بر این اساس سه گزاره مشاهده ای از یافته های علوم اعصاب شناختی ... بیشتر هدف اصلی این پژوهش تبیین یادگیری تحلیل ریاضیاتی مبتنی بر تلفیق تحلیل فلسفی و یافته های علوم اعصاب شناختی است. بدین منظور یادگیری تحلیل ریاضیاتی، به عنوان یکی از جنبه های تفکر ریاضیاتی، مبتنی بر یادگیری نمادهای عددی در کودکان با بهره‌گیری از روش عصب-فلسفی بررسی گردیده است. بر این اساس سه گزاره مشاهده ای از یافته های علوم اعصاب شناختی پیرامون ریاضیات نمادین استنتاج شده است که عبارتند از: یادگیری نمادین اعداد در کودکان مغز را تغییر می دهد؛ پردازش اعداد نمادین و اعداد غیرنمادین به صورتی ناهمسان است و ارتباطی مبهم و دوسویه بین آنها وجود دارد؛ دانش نمادین عدد نقش مهمی در پیشرفت های آینده کودکان در ریاضیات سطح بالاتر دارد. سپس بر مبنای این سه گزاره تلاش شده است تا پرسش های فلسفی پژوهش و چالش‌ های مرتبط با آنها بررسی شود. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که همراه شدن یادگیری اعداد نمادین با چگونگی به وجود آمدن نمادهای عددی و تشویق کودکان به ایجاد ارتباط پیاپی بین نمادهای عددی و معنای ذهنی و بیان کلامی آنها می تواند اسباب لازم برای غنای توانایی های فراشناختی مانند تشخیص خطاها را فراهم نماید. اما لازم است چالش هایی مانند چگونگی آشنایی کودکان با نظریه تکامل با توجه به مسائل فرهنگی، نوع راهبردهای لازم برای بهبود ارتباط درک معنایی و نمادین اعداد در کودکان و سطح تأکید بر فرآیندهای حل مسأله‌ (که نیازمند تحلیل مبتنی بر نمادها نیز هستند) در برنامه های آموزش ریاضی در ایران به منظور بهبود توانایی های تفکر کودکان بررسی شود.

مشاهده مقاله

6. نقدی بر مدارس استعدادهای درخشان (تیزهوشان) از منظر عدالت توزیعی

محمد حسنی

مقالات آماده انتشار، اصلاح شده برای چاپ، انتشار آنلاین از تاریخ 25 دی 1400

http://dx.doi.org/10.22067/fedu.2022.67429.1001

چکیده

مدارس تیزهوشان در ترازوی عدالتدکتر محمدحسنیعضو هیئت‌علمی پژوهشگاه مطالعات آموزش‌وپرورشچکیده:هدف این پژوهش واکاوی و قضاوت درباره نسبت مدارس تیزهوشان با عدالت اجتماعی است. برای رسیدن به این هدف با روش تحلیلی، مفهوم عدالت توزیعی بررسی و ملاک‌های مناسب آن برای توزیع خیر تربیت مدرسه‌ای ( رسمی و عمومی)بررسی‌شده و دو شرط لازم و کافی ... بیشتر

مشاهده مقاله

7. مبانی، اهداف و مضامین محوری برنامه درسی مطالعات اجتماعی دوره ‏دبستان با نگاهی به نظریه انتقادی هورکهایمر و برنامه «فلسفه برای کودکان» ‏به منظور پرورش تفکر انتقادی

معصومه رمضانی فینی؛ خسرو باقری نوع پرست؛ نرگس سادات سجادیه

مقالات آماده انتشار، اصلاح شده برای چاپ، انتشار آنلاین از تاریخ 25 دی 1400

http://dx.doi.org/10.22067/fedu.2021.31297.0

چکیده

هدف اصلی این پژوهش این است تا با بررسی نظریه انتقادی هورکهایمر و برنامه فلسفه برای کودکان برنامهای شامل مبانی، اهداف، و مضامین به منظور پرورش تفکر انتقادی در درس مطالعات اجتماعی دوره دبستان ارائه گردد. پرسش اصلی این نوشتار ناظر بر قابلیتهای اساسی دو رویکرد مذکور برای پرورش تفکر انتقادی در درس مطالعات اجتماعی است. در این راستا ... بیشتر هدف اصلی این پژوهش این است تا با بررسی نظریه انتقادی هورکهایمر و برنامه فلسفه برای کودکان برنامهای شامل مبانی، اهداف، و مضامین به منظور پرورش تفکر انتقادی در درس مطالعات اجتماعی دوره دبستان ارائه گردد. پرسش اصلی این نوشتار ناظر بر قابلیتهای اساسی دو رویکرد مذکور برای پرورش تفکر انتقادی در درس مطالعات اجتماعی است. در این راستا با استفاده از روش پژوهش ترکیبی مبانی و اهداف برنامه درسی ارائه شده است و در گام دوم با استفاده از روش استنتاجی مضامین اساسی ارائه گردیده است.نتایج این پژوهش حاکی از آن است که مبانی برنامه ذیل چهار محور هستی شناسی، انسان شناسی، معرفت شناسی، و ارزش شناسی و با در نظر گرفتن مبانی رویکردهای مدنظر مبتنی بر سخت هستهی فلسفه برای کودکان استنتاج گردد. اهدافی برنامه با استناد به اهداف هر دو رویکرد استخراج شده است و از این قرار است: پرورش شهروند کنشگر، پرورش روحیه مسئولیت پذیری فردی و اجتماعی،توانایی برقراری روابط اجتماعی صحیح،رشد توانایی نقد آگاهانه و منطقی کنشهای اجتماعی، رشد توانایی قضاوت درباره اهداف و عملکرد نهادها و موسسات اجتماعی و پرورش جامعیت فکری در شناخت مسائل اجتماعی. مضامین محوری در این برنامه با استناد به اهداف، ذیل 7 محور شناخت مفاهیم پایه اجتماعی، آگاهی از ضرورت شفاف کردن مفاهیم مهم اجتماعی، آشنایی با نهادهای موثر اجتماعی ،شناخت عناصر موثر اجتماعی، شناخت عوامل طبیعی و غیر طبیعی اثرگذار بر سرنوشت جامعه ، آشنایی با معیار و کاربرد آن، تمایزگذاری میان اهداف فردی واجتماعی، ارائه شده است.

مشاهده مقاله

مقالات آماده انتشار

شماره جاری

دوره 10 (1399)

دوره 9 (1398)

دوره 8 (1397)

دوره 7 (1396)

دوره 6 (1395)

دوره 5 (1394)

دوره 4 (1393)

دوره 3 (1392)

دوره 2 (1391)

دوره 1 (1390)

دوره 011 (1389)

دوره 010 (1388)

دوره 09 (1387)

دوره 08 (1386)

دوره 07 (1385)

دوره 06 (1384)

دوره 05 (1383)

دوره 04 (1382)

دوره 03 (1380)

دوره 02 (1379)

دوره 01 (1378)

1. واکاوی اشکال خلاقیت دانشگاهی و بسط مدل دانشگاه خلاق

چکیده

2. تأملی درباره روایت‌های فرهنگی اثرگذار بر آموزش عالی ایران: تلفیق یا التقاط

چکیده

3. فهم زیباشناسانه از ماهیت علم و پیامد‌های آن برای تربیت علمی

چکیده

4. تعلیم و تربیت در آیینه ژئوفیلوسوفی به مثابه رویکردی نوین در فلسفه ورزی

چکیده

5. وحدت اندراجی عقل و دین و الهام بخشی‌های آن برای تربیت‌دینی

چکیده

6. بازشناسی مفهوم «تربیت» در نظریه‌ی اعتباریات علامه طباطبایی (ره)

چکیده

7. معرفت شناسی فضیلت محور، مولّد دیدگاهی نو در برنامه درسی

چکیده

1. بررسی رابطة میزان مشارکت فعال دانش‌آموزان در جریان تدریس با پیشرفت تحصیلی

چکیده

2. مبانی فلسفی و روان شناختی تعلیم و تربیت: بررسی تطبیقی دیدگاه های سهروردی و هوسرل

چکیده

3. واکاوی اشکال خلاقیت دانشگاهی و بسط مدل دانشگاه خلاق

چکیده

4. رویکردهای عدالت آموزشی (نگاهی به جایگاه عدالت آموزشی در سند تحول بنیادین نظام آموزش و پرورش ایران)

چکیده

5. اصول و روش‌های تربیت اجتماعی مبتنی بر نظریه کنش ارتباطی هابرماس

چکیده

1. از پذیرش تا شورش؛ نگاهی واسازانه بر سیاست های اقتباس آموزشی در ایران معاصر

چکیده

2. «استعداد برتر» از مناقشه در نظر تا آشفتگی در عمل؛ چرخشی در سیاست‌های استعدادیابی و استعدادبانی

چکیده

3. بررسی فلسفه و اندیشه های تربیتی برنارد استیگلر؛ از ذاتِ فناورانه انسان تا پرولتاریای نوین

چکیده

4. "همه روان‌انگاری" تامس نیگل به‌عنوان مبنایی برای رویکرد "عصب-تربیت"

چکیده

5. یادگیری تحلیل ریاضیاتی مبتنی بر تلفیق تحلیل فلسفی و یافته های علوم اعصاب شناختی پیرامون ریاضیات نمادین

چکیده

6. نقدی بر مدارس استعدادهای درخشان (تیزهوشان) از منظر عدالت توزیعی

چکیده

چکیده

بانک ها و نمایه نامه ها

براساس ارزیابی ISC مجله پژوهش نامه مبانی تعلیم و تربیت در فهرست مجلات هسته /Q1 قرار گرفته است .

لینکدین

آکادمیا