ملیحه رجائی؛ طاهره جاویدی کلاته جعفرآبادی؛ علیرضا صادق زاده قمصری؛ بختیار شعبانی ورکی
چکیده
هدف اصلی این مقاله، تبیین گفتگومحوری در رویکرد مقاومت به تربیت انتقادی با تأکید بر دیدگاه های ژیرو می‌باشد. برای دستیابی به این هدف، با استفاده از روش تحلیلی به بررسی آثار ژیرو و دیدگاه‌های او در خصوص تربیت، مدرسه، دانش و ایدئولوژی پرداخته شد. نتایج به دست آمده نشان داد گفتگو، محور تربیت انتقادی و زمینه‌ساز تحقق هدف رهایی بخشی ...
بیشتر
هدف اصلی این مقاله، تبیین گفتگومحوری در رویکرد مقاومت به تربیت انتقادی با تأکید بر دیدگاه های ژیرو می‌باشد. برای دستیابی به این هدف، با استفاده از روش تحلیلی به بررسی آثار ژیرو و دیدگاه‌های او در خصوص تربیت، مدرسه، دانش و ایدئولوژی پرداخته شد. نتایج به دست آمده نشان داد گفتگو، محور تربیت انتقادی و زمینه‌ساز تحقق هدف رهایی بخشی است و با مفاهیم دموکراسی، تضاد و نقد ایدئولوژی پیوند عمیقی دارد. همچنین، متأثر از نگاهی است که نسبت به انسان، فرهنگ (طبقه اجتماعی و اقتصادی)، دانش، ایدئولوژی و روابط آن‌ها با یکدیگر دارد. علاوه براین، با وجود مطلوبیت در روایت بومی از گفتگومحوری براساس مبانی نظری سند تحول بنیادین آموزشوپرورش ایران، تحقق آن در بافت فعلی نظام آموزشی ایران با چالشهای اساسی همراه است.
مجتبی همتی فر؛ بختیار شعبانی ورکی؛ جمیله علم الهدی؛ شریف لک زایی
چکیده
هدف اصلی این پژوهش، شناسایی و ارزیابی جریان‌های فکری ناظر به مسئله سازواری تربیت و سیاست می‌باشد. برای دستیابی به این هدف، سیر تحول اندیشه‌های ناظر به مناسبات تربیت و سیاست به عنوان دو امر و نهاد اجتماعی از منظر سازواری چارچوب نظری هر یک با هم، همخوانی با فلسفه اجتماع و یا با چارچوب فکری معیار مورد تحلیل قرار گرفت. در این تحلیل از ...
بیشتر
هدف اصلی این پژوهش، شناسایی و ارزیابی جریان‌های فکری ناظر به مسئله سازواری تربیت و سیاست می‌باشد. برای دستیابی به این هدف، سیر تحول اندیشه‌های ناظر به مناسبات تربیت و سیاست به عنوان دو امر و نهاد اجتماعی از منظر سازواری چارچوب نظری هر یک با هم، همخوانی با فلسفه اجتماع و یا با چارچوب فکری معیار مورد تحلیل قرار گرفت. در این تحلیل از الگوی هدف ـ وسیله در معنای موسّع آن و همچنین دوگانه ساختار ـ کارکرد دولت در کنار نظریه بحران اسپریگنز بهره گرفته شد. نتایج این مطالعه منجر به شناسایی سه جریان اصلی «فضیلت‌گرایی»، «قدرت‌گرایی» و «نظریه انتقادی» شد که طرح یا برجسته شدن آن‌ها اغلب واکنشی و برای سازوار نمودن تربیت و سیاست با هم و بر اساس فلسفه اجتماع مربوطه است. در پایان، در نتیجه تحلیل، مقایسه و نقد نظریه‌های موجود، نسخه اصلاح شده فضیلت‌گرایی متناسب با شرایط دولت جدید و بافت اندیشه اسلامی به مثابه رویکرد مرجح پیشنهاد شد. تصریح شد که تغییر معنای تربیت و سیاست و همچنین توزیع قدرت سه راه پیش روی رفع ناسازواری میان تربیت و سیاست به شمار میروند.
رزیتا ابوترابی؛ طاهره جاویدی کلاته جعفرآبادی؛ بختیار شعبانی ورکی؛ جهانگیر مسعودی
چکیده
هدف اصلی این پژوهش، نقد و بررسی دلالت‌های تربیتی در- جهان- هستن از دیدگاه هایدگر می‌باشد. برای دستیابی به این هدف از روش پژوهش فلسفی بهره گرفته شد. بدین ترتیب، نخست به در- هستن و جهانیت جهان از منظر هایدگر پرداخته شد، سپس ابزار و نحوه دسترسی به این جهان و اشیاء و دلالت‌های تربیتی آن مورد بررسی قرار گرفت. در ادامه، به منظور پرداختن ...
بیشتر
هدف اصلی این پژوهش، نقد و بررسی دلالت‌های تربیتی در- جهان- هستن از دیدگاه هایدگر می‌باشد. برای دستیابی به این هدف از روش پژوهش فلسفی بهره گرفته شد. بدین ترتیب، نخست به در- هستن و جهانیت جهان از منظر هایدگر پرداخته شد، سپس ابزار و نحوه دسترسی به این جهان و اشیاء و دلالت‌های تربیتی آن مورد بررسی قرار گرفت. در ادامه، به منظور پرداختن به خودی که با در- جهان- هستن بنا میشود، مکانمندی و تاریخمندی دازاین و داسمن مورد مداقه قرار گرفت. در پایان ضمن ترسیم الگوی تعلیم و تربیت از منظر هایدگر و نقد دیدگاه‌های او، امکان گفتگوی دین و تفکر او بررسی شد و الگوی مینوی تعلیم و تربیت ارائه شد. در این الگو خداوند مبدأ، آفریننده و کارگردان جهان و دازاینِ تاریخمند است و خداوند به واسطه رسولان خود در برهههای زمانی مختلف، هنجارهای حاکم بر جوامع بشری را تغییر داده است. غایت تعلیم و تربیت در این دیدگاه نیز دازاین اصیلی است که رو به سوی پروردگار دارد و علاوه بر بررسی مدام افکار، اعمال و رفتارهای خویش که سبب اصلاح آن‌ها و حرکت رو به جلوی جامعه خویش است، در برابر کارگردان صحنه نیز مسئول و پاسخگو می‌باشد.
رضا محمدی؛ بختیار شعبانی ورکی؛ طاهره جاویدی؛ جهانگیر مسعودی
چکیده
هدف اصلی این پژوهش، ارائه برخی استلزام‌های طرح و تدوین نظریه جدید با توجه به مؤلفه‌های معرفت‌شناختی پارادایم پیچیدگی است. با این توضیح که نظریه‌های تربیتی معاصر تحت تأثیر مؤلفه‌های «پارادایم سادگی» شکل گرفته و بخش عمده‌ای از مشکلات و کاستی‌های آن‌ها ناشی از آن پارادایم می‌باشد. از این رو، با گسترش «پارادایم پیچیدگی» در عرصه‌های ...
بیشتر
هدف اصلی این پژوهش، ارائه برخی استلزام‌های طرح و تدوین نظریه جدید با توجه به مؤلفه‌های معرفت‌شناختی پارادایم پیچیدگی است. با این توضیح که نظریه‌های تربیتی معاصر تحت تأثیر مؤلفه‌های «پارادایم سادگی» شکل گرفته و بخش عمده‌ای از مشکلات و کاستی‌های آن‌ها ناشی از آن پارادایم می‌باشد. از این رو، با گسترش «پارادایم پیچیدگی» در عرصه‌های گوناگون علوم، اندیشمندان علوم تربیتی نیز به نقد و بررسی نظریه‌های تربیتی پیشین پرداختند، اما هنوز نظریه‌ای تربیتی مبتنی بر این پارادایم ارائه نشده است. بدین منظور، با استفاده از روش‌های استدلال فلسفی، پس از اشاره به نحوه اثرگذاری مؤلفه‌های معرفت‌شناختی پارادایم سادگی (قطعیت، بازنمایی‌گرایی، و نظریه انطباقی صدق) بر نظریه‌های تربیتی معاصر، مؤلفه‌های معرفت‌شناختی پارادایم پیچیدگی (عدم قطعیت، بازنمایی توزیعی، و نظریه فازی صدق) معرفی شدند. سپس، برخی از استلزام‌های تدوین نظریه تربیتی با تکیه بر این مؤلفه‌ها مورد بررسی قرار گرفتند. در این راستا، ابتدا از امکان یک نظریه قوی تربیتی در این پارادایم دفاع شد و سپس، با استفاده از مفهوم «نظریه توزیعی» به توضیح ماهیت این نظریه پرداخته و ویژگی‌هایی همچون «فرا پدیده‌ای بودن» و «فرارشته‌ای بودن» برای آن برشمرده شد.
علی خالق خواه؛ طاهره جاویدی کلاته جعفر آبادی؛ بختیار شعبانی ورکی؛ جهانگیر مسعودی
چکیده
هدف اصلی این پژوهش، بررسی دیدگاه ایمان‌گرایانه کرکگور و آثار و دلالت‌های این دیدگاه در تربیت دینی است. برای این منظور، نخست منطق ترجیح موضع ایمان‌گرایی بر سایر رویکردهای تربیت دینی تشریح شد. آنگاه با تکیه بر مواضع کرکگور در باب هستی‌مندی، ایمان و سپهرهای زندگی یا مراحل هستی‌مندی انسان مورد بررسی قرار گرفت. در نتیجه، براساس این ...
بیشتر
هدف اصلی این پژوهش، بررسی دیدگاه ایمان‌گرایانه کرکگور و آثار و دلالت‌های این دیدگاه در تربیت دینی است. برای این منظور، نخست منطق ترجیح موضع ایمان‌گرایی بر سایر رویکردهای تربیت دینی تشریح شد. آنگاه با تکیه بر مواضع کرکگور در باب هستی‌مندی، ایمان و سپهرهای زندگی یا مراحل هستی‌مندی انسان مورد بررسی قرار گرفت. در نتیجه، براساس این مواضع تصریح شده است که از دید کرکگور برای رسیدن به تربیت دینی مناسب، متعلم لاجرم باید ویژگی‌هایی نظیر فردیت و آزادی انتخاب را کسب نماید، تا یاریرسان او در انتخاب ساحت ایمانی باشد. از این رو، پیش از پرداختن به تربیت دینی، به تربیت عمومی بر اساس سه اصل شناخت، آزادی و فردیت پرداخته شده است. در بخش تربیت دینی نیز بر اساس ویژگیهای ساحت دینی به سه اصل سیر انفسی، شورمندی و جهش توجه شده است. متعلم در این نوع تربیت به دنبال یافتن اشتیاق لازم است و سعی دارد برای رسیدن به مراحل بالای ایمان به جهش ایمانی بپردازد. بنابراین، چنین استدلال شده است که تربیت دینی بر طبق دیدگاه کرکگور باید بر خود «باور» تاکید کند و از ابتنای ایمان بر روش‌های آفاقی پرهیز نماید.
بختیار شعبانی ورکی؛ حسین باغگلی؛ رضوان حسین قلی زاده؛ مرضیه عالی؛ علی خالق خواه
چکیده
هدف اصلی این مقاله ارزیابی پژوهش‌های تربیتی منتشر شده در نشریات معتبر علوم تربیتی و روان‌شناسی ایران در بازه زمانی 85-1381، براساس تاکسونومی مغالطه‌های روش‌شناختی اسکات است. بنابراین، این پژوهش با هدف توجیه نقد اسکات انجام شده است. در نتیجه مقالات پژوهشی معتنابهی مورد بررسی قرار گرفتند تا تصویری کلی از وضعیت پژوهش‌های تربیتی در ...
بیشتر
هدف اصلی این مقاله ارزیابی پژوهش‌های تربیتی منتشر شده در نشریات معتبر علوم تربیتی و روان‌شناسی ایران در بازه زمانی 85-1381، براساس تاکسونومی مغالطه‌های روش‌شناختی اسکات است. بنابراین، این پژوهش با هدف توجیه نقد اسکات انجام شده است. در نتیجه مقالات پژوهشی معتنابهی مورد بررسی قرار گرفتند تا تصویری کلی از وضعیت پژوهش‌های تربیتی در ایران ارائه شود. یافته‌های حاصل از بررسی مقالات، براساس نُه مغالطه روش‌شناختی گزارش شده است. این مغالطه‌ها شامل مغالطه معرفتی، مغالطه تجانس، مغالطه علی، مغالطه ذاتی‌گرا، مغالطه دانش فارغ از ارزش، مغالطه آینده‌نگری، مغالطه تحویلی، مغالطه جبرگرایانه و مغالطه عمل‌گرایی است.از 158 مقاله منتشر شده در نه نشریه علمی- پژوهشی ایران 96 درصد،از روش پژوهش کمّی، 4 درصد از روش پژوهش ترکیبی بهره‌گرفته‌اند و فقط یک مقاله با استفاده از روش پژوهش کیفی تدوین و منتشر شده است. در این پژوهش کلیه مقالات به شیوه سر شماری، با استفاده از روش تحلیل محتوا مورد بررسی قرار گرفتند. یافته‌ها نشان می‌دهند که اغلب مغالطه های مورد وصف نه تنها در تمام پژوهش‌های کمّی، بلکه در یک پژوهش کیفی و شش پژوهش ترکیبی مورد مطالعه نیز به تناوب مشاهده شده اند. این نتیجه نیاز به رویکرد بدیل در عرصه روش شناسی پژوهش را نمایان می سازد.
واژه‌های کلیدی: مغالطه روش شناختی، تاکسونومی اسکات، پژوهش‌های تربیتی، رئالیسم استعلایی
